De 1/3de regel is niet van toepassing in de volgende gevallen:
Openbare sector
De werknemers en werkgevers die uitgesloten zijn van het toepassingsgebied van de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, vallen niet onder de 1/3de regel. Het betreft:
- Het personeel, zowel statutair als contractueel, tewerkgesteld in de openbare sector (staat, provincies, gemeenten, openbare instellingen die ervan afhangen en de instellingen van openbaar nut), met uitzondering van het personeel tewerkgesteld in de openbare kredietinstellingen
- De personen die in een beroepsopleidingscentrum tewerkgesteld zijn in het kader van de wetgeving betreffende de arbeidsbemiddeling en de beroepsopleiding van werkzoekenden
- De leden van het door de staat gesubsidieerd personeel tewerkgesteld in de gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs
Vast uurrooster met dagprestaties van minimaal 4 uur
Vallen niet onder de 1/3de regel, de werknemers en werkgevers, verbonden door een arbeidsovereenkomst die in dagprestaties van minimaal 4 uur voorziet, onder volgende voorwaarden:
- De in de arbeidsovereenkomst voorziene prestaties moeten volgens een vast uurrooster dat vermeld is in de arbeidsovereenkomst of in het arbeidsreglement, verricht worden
- De arbeidsovereenkomst bepaalt dat bijkomende prestaties uitgesloten zijn behalve wanneer zij rechtstreeks voorafgaan aan of volgen op de in de arbeidsovereenkomst vermelde prestaties
- De arbeidsovereenkomst bepaalt dat de prestaties die verricht worden boven de grenzen vastgelegd in de arbeidsovereenkomst recht geven op de loontoeslag voor overuren
- Een kopie van de arbeidsovereenkomst moet naar de dienst Toezicht op de sociale wetten die bevoegd is voor de werkplaats waar de werknemer hoofdzakelijk tewerkgesteld is, gestuurd worden
Voorbeeld: de arbeidsduur van een voltijdse werknemer bedraagt 38 uur per week. Een werknemer is tewerkgesteld met een deeltijdse arbeidsregeling van 9 uur per week met het volgende vaste uurrooster: maandag 1 x 4 uur en dinsdag 1 x 5 uur.
Schoonmaakpersoneel
De arbeiders tewerkgesteld met een vast uurrooster van wie het werk er uitsluitend in bestaat de lokalen waarin hun werkgever voor beroepsdoeleinden gevestigd is, schoon te maken, vallen niet onder de 1/3de regel.
Voorbeeld: schoonmaak van de winkel van de werkgever, elke avond (van maandag tot vrijdag) van 18u tot 19u (5 x 1u).
Werknemers die het werk deeltijds hervatten met toestemming van de arts van de mutualiteit
Voor arbeidsongeschikte werknemers die het werk deeltijds hervatten met de toestemming van de arts van de mutualiteit, moet de 1/3 regel evenmin worden toegepast. Deze uitzondering geldt voor de volledige duur van de hervatting met toestemming van de arts van de mutualiteit.
Deze afwijking is enkel mogelijk met toestemming van de werknemer. Er moet dus een bijlage bij de arbeidsovereenkomst worden afgesloten om deze afwijking in te voeren.
Specifieke contracten [1]
Occasionele arbeid
De werknemers die occasionele arbeid verrichten, vallen niet onder de 1/3de regel. Occasionele arbeid is arbeid die ten behoeve van de huishouding van de werkgever of van zijn gezin verricht wordt, voor zover deze arbeid 8 uur per week bij één of meer werkgevers niet overschrijdt.
PWA-arbeidsovereenkomst
De werknemers die arbeid verrichten in het kader van een PWA-arbeidsovereenkomst vallen niet onder de 1/3de regel.
Socio-culturele sector
De werknemers tewerkgesteld in de socio-culturele sector vallen niet onder de 1/3de regel. Deze uitsluiting geldt echter enkel voor zover deze werknemer gedurende maximum 25 dagen per jaar bij één of meer werkgevers werd tewerkgesteld en op voorwaarde dat er een dag-aangifte in de Dimona wordt gedaan.
Studenten
De studenten aangeworven met een arbeidsovereenkomst voor studenten vallen niet onder de 1/3de regel als ze voldoen aan de voorwaarden om de solidariteitsbijdragen te betalen (gedurende maximum 475 uren in de loop van het kalenderjaar, tijdens de periodes van niet-verplichte aanwezigheid in de onderwijsinstelling).
Seizoensarbeiders
Het gaat om de werknemers die tewerkgesteld zijn aan:
- Het aanleggen van hopplanten en het plukken van hop
- Het plukken van tabak
- Het kuisen en sorteren van teenwilgen
Om van de 1/3de regel vrijgesteld te zijn, moet de tewerkstelling van deze werknemers nog aan een aantal voorwaarden voldoen.
Vrijwillige brandweerlieden
De vrijwillige brandweerlieden die deel uitmaken van een brandweerdienst of een intercommunale brandweervereniging, vallen niet onder de 1/3de regel voor zover vergoeding die ze voor deze activiteiten ontvangen onder een bepaald bedrag blijft.
Kunstenaars
De kunstenaars die van de regeling van de kleine vergoedingen voor artistieke prestaties gebruik maken, vallen niet onder de 1/3de regel.
[1] Het gaat om de werknemers bedoeld in de artikelen 16 tot 18 van het koninklijk besluit van 28 november 1969.