Wie is een primostarter?
In het eerste jaar waarin u start als zelfstandige in hoofdberoep, wordt u beschouwd als een primostarter.
In welke situaties?
- U bent net gestart als zelfstandige of helper, of
- Meer dan vijf jaar (20 kwartalen) geleden had u een zelfstandige zaak en die herneemt u, of
- U was hiervoor zelfstandige in bijberoep, of
- U was hiervoor student-zelfstandige, of
- U was hiervoor meewerkende partner en was niet onderworpen als zelfstandige
Belangrijk: u mag in de 20 voorafgaande kwartalen niet actief geweest zijn als zelfstandige in hoofdberoep, meewerkende partner of artikel 37.
Twijfelt u of u in aanmerking komt? Kijk de voorbeelden onderaan na; misschien herkent u zichzelf wel in één van de situaties.
Voordeel: lagere sociale bijdragen
Als zelfstandige in hoofdberoep betaalt u in principe voorlopige sociale bijdragen berekend op een jaarlijks nettoberoepsinkomen van minimaal 16.861,46 euro*.
Met de maatregel "primostarter" kunt u lagere (voorlopige) sociale bijdrage betalen, op basis van één van de volgende drempels (voor 2024) :
- 8.707,35 euro* (bijdrage van 464,55 euro* )
Opgelet wanneer u geen volledig jaar werkt
Opgelet wanneer u in een kalenderjaar minder dan 4 kwartalen aan het zelfstandigenstatuut bent onderworpen.
- Uw jaarinkomen kan hoger uitvallen dan gedacht, omdat dit eerst nog wordt omgerekend ('geproratiseerd') naar een fictief jaarinkomen.
- Uw sociaal verzekeringsfonds vermenigvuldigt dan de inkomsten van het kalenderjaar met 4 en deelt dit bedrag vervolgens door het aantal actieve kwartalen (1, 2 of 3).
Hoe vraagt u een verlaging van uw sociale bijdragen?
U kunt als primostarter vragen om uw voorlopige bijdragen te verlagen. Afhankelijk van de situatie bevat uw aanvraag een formulier art.11, bewijsstukken, één van beide, of gebeurt de verlaging zelfs automatisch.
U verandert van bijberoep of student-zelfstandige naar hoofdberoep:
- U heeft geen inkomsten als zelfstandige van drie jaar geleden: U vult een formulier art.11 in (zonder bewijsstukken)
- U heeft inkomsten als zelfstandige van drie jaar geleden. Standaard worden uw bijdragen berekend op de inkomsten van 3 jaar terug. Een aanpassing is steeds mogelijk.
U was eerder al zelfstandige in hoofdberoep, maar langer dan 20 kwartalen geleden: U vult een formulier art 11 in (zonder bewijsstukken)
U was eerder al zelfstandige in bijberoep en u herneemt, na een onderbreking van minimaal 1 kwartaal, uw activiteit in hoofdberoep: U vult een formulier art 11 in (zonder bewijsstukken)
Bezorg ons het ingevulde formulier art.11 (al dan niet met bewijsstukken)
- Per aangetekend schrijven, naar Securex Integrity, 1 Verenigde Natieslaan 9000 Gent, of
- Door het af te geven in één van onze ondernemingsloketten, in ruil voor een ontvangstbewijs.
Uiteraard kunt u ook hogere sociale bijdragen betalen, maar daar komt geen speciale aanvraag aan te pas. Betaal gewoon vrijwillig meer dan wat op uw betalingsbericht staat.
En hoe zit het dan met uw definitieve sociale bijdragen?
Wanneer u een aanvraag doet om uw sociale bijdragen te verminderen, dan gaat het over uw voorlopige bijdragen. We kunnen namelijk op het moment van uw aanvraag nog niet weten wat u effectief zal verdiend hebben dat jaar.
Uw sociale bijdragen worden daarom pas definitief berekend wanneer de FOD (Federale Overheid) ons uw definitieve inkomsten voor dat jaar doorgeeft.
Zodra we uw definitieve inkomsten kennen, kijken we na of die overeenkomen met de eerder gekozen drempel (uit punt 2 ‘Voordeel: lagere sociale bijdragen’):
- Uw definitieve inkomsten zijn hoger dan de laagste drempel primostarter -> we zullen uw definitieve bijdragen berekenen op uw werkelijke inkomen.
- Uw definitieve inkomsten zijn lager dan de laagste drempel primostarter -> we zullen uw definitieve bijdragen berekenen op deze drempel.
Koos u er niet voor om uw voorlopige bijdragen te verminderen naar één van de inkomstendrempels primostarter, maar blijken uw definitieve inkomsten toch lager te zijn dan het wettelijk minimum hoofdberoep?
- Dan zullen wij het verschil in betaalde bijdragen terugbetalen (met uitzondering van de bijdragen betaald op het laagste drempel primostarter).
U behoudt uw sociale rechten
Het goede nieuws is: ook al betaalt u verminderde sociale bijdragen, u opent dezelfde sociale rechten (pensioen, enz.) als andere zelfstandigen in hoofdberoep, op dezelfde manier.
Voorbeelden
Situatie: Kim start als zelfstandige in hoofdberoep op 1 januari 2000 tot en met 30 september 2010. Op 1 oktober 2010 zet ze haar zelfstandige activiteit stop. Op 1 januari 2012 herneemt ze haar zelfstandige activiteit in bijberoep en op 1 januari 2020 wordt zij opnieuw zelfstandige in hoofdberoep.
Analyse: Kim was tijdens de 20 kwartelen voorafgaand aan 1 april2020 niet onderworpen als zelfstandige in hoofdberoep.
Gevolg: Kim kan genieten van de maatregel primostarter vanaf 1 april 2020 t.e.m. 31 maart 2021.
Situatie: Steven start als zelfstandige in hoofdberoep op 1 februari 2005 tot en met 30 juni 2018. Vanaf 1 juli 2018 wordt hij zelfstandige in bijberoep tot en met 31 december 2019. Vanaf 1 januari 2020 wordt hij opnieuw zelfstandige in hoofdberoep.
Analyse: Steven is tijdens de 20 kwartelen voorafgaand aan 1 januari 2020 onderworpen geweest als zelfstandige in hoofdberoep. Meer bepaald in 2015, 2016, 2017 en 2 kwartalen in 2018.
Gevolg: Steven kan niet genieten van de maatregel primostarter.
Situatie: Charlotte begint met een zelfstandige activiteit tijdens haar studies en sluit aan als student‑zelfstandige vanaf 1 januari 2017. Zij behaalt haar diploma op 30 juni 2020 en zet haar zelfstandige activiteit verder.
Analyse: Aangezien zij het statuut student‑zelfstandige heeft, kan zij hier nog van genieten tot 30 september 2020.
Gevolg: Vanaf 01/10/2020 heeft zij recht op de maatregel primostarter tot en met 30 september 2021.
Nieuwigheden vanf 1 januari 2023
Zelfstandige kunstenaars
Deze voordelige bijdrageregeling is uitgebreid tot 8 kwartalen (in plaats van 4) voor zelfstandige kunstenaars met een ondernemingsnummer die een artistieke activiteit uitoefenen en in het bezit zijn van een attest van artistiek werk.
Primostarters na gelijkstelling wegens ziekte
Het statuut van primostarter kan voor een periode van 4 kwartalen worden toegepast op zelfstandigen die uit arbeidsongeschiktheid of invaliditeit komen, nadat zij ten minste 2 opeenvolgende kwartalen van gelijkstelling wegens ziekte hebben genoten.
Hervatting van het werk
-
zelfstandigen die van de adviserend geneesheer toestemming hebben gekregen om tijdens hun arbeidsongeschiktheid een activiteit uit te oefenen;
-
zelfstandigen die na een periode van arbeidsongeschiktheid een zelfstandige activiteit hervatten zonder verdere uitkeringen te ontvangen.
De voorwaarde dat "de betrokkene op geen enkel moment gedurende de 20 kalenderkwartalen voorafgaand aan het begin of de hervatting van zijn werkzaamheden als zelfstandige in hoofdberoep of in bijberoep onderworpen is geweest" is in het kader van deze maatregel niet van toepassing.
Voor deze gevallen geldt de éénmalige premie.
Deze maatregel zal dus automatisch moeten worden toegepast op de berekening van de definitieve bijdragen van de zelfstandige die arbeidsongeschikt is en tijdens of na deze arbeidsongeschiktheid een zelfstandige activiteit in hoofdberoep hervat na ten minste 2 opeenvolgende kwartalen van gelijkstelling wegens ziekte, op voorwaarde dat deze activiteit beperkte inkomsten genereert.
Voorbeeld:
Aangesloten sinds 01/01/2015 en gelijkstelling wegens ziekte sinds 17/01/2023. Op 05/06/2023 hervat hij een zelfstandige activiteit. Er zijn twee opeenvolgende kwartalen van gelijkstelling wegens ziekte (01 en 02/2023). Vanaf 03/2023 zal hij bijdragen moeten betalen op basis van zijn inkomen van 2020, maar hij kan een vermindering van zijn bijdragen tot de drempel van de "primostarter" aanvragen.
*Cijfers 2024